Co to jest klucz muzyczny? Jakiś szyfr? A może program komputerowy? Nic z tych rzeczy :)
Klucz muzyczny to graficzny znak muzyczny umieszczony na początku pięciolinii, określający położenie dźwięków.
Klucz wyznacza miejsce jednego określonego dźwięku na określonej linii z czego wynika rozmieszczenie wszystkich innych dźwięków na liniach i pomiędzy liniami systemu liniowego.
I tak klucz wiolinowy czyli klucz „g” oznacza, że na II linii od dołu znajduje się dźwięk „g1” czyli w samym środku „ślimaka”:
Klucz basowy czyli klucz „f” oznacza, że na IV linii od dołu znajduje się dźwięk „f”. Położenie tego dźwięku sugerują kulka na IV linii oraz dwie kropki za kluczem, pomiędzy którymi znajduje się IV linia:
Klucz wiolinowy oraz basowy są najbardziej znanymi kluczami, jednak z dawnych zachowały się jeszcze klucz altowy oraz tenorowy, którego „wcięcie” na III linii od dołu (altowy) oraz na IV linii od dołu (tenorowy) oznacza dźwięk „c1”, klucze te wyglądają identycznie, różnią się tylko wysokością zamieszczenia na pięciolinii, poniższy rysunek przedstawia klucz altowy:
Zastosowanie różnych kluczy ma znaczenie praktyczne – pozwala zamieścić dźwięki należące do wysokiej i niskiej skali instrumentów i głosów ludzkich w obrębie lub blisko pięciolinii, co pozwala często uniknąć dodatkowych linii.
I tak np. w muzyce fortepianowej stosuje się klucz wiolinowy dla partii prawej ręki (wyższego rejestru) a basowy dla lewej ręki (niższego rejestru). Klucz wiolinowy służy też do notowania partii instrumentów o wysokiej skali (np. flet) a basowy - instrumentów o niskiej skali (np. kontrabas), z kolei klucz altowy jest przeznaczony dla altówki a tenorowy dla wiolonczeli, fagotu i puzonu.
Do następnego razu!
Sebastian Thiel
